Koronawirus - "tarcza 3"
Koronawirus - „tarcza 3"
W tym poście omówię rozwiązania tarczy 3, czyli ustawy z dnia 14 maja 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dziennik Ustaw w 2020 roku, pozycja 875, dalej jako ustawa lub tarcza 3).
Tym razem postaram się skupić na niektórych nowych rozwiązaniach, oraz na najistotniejszych zmianach, które tarcza 3 wprowadza w stosunku do tarczy i tarczy 2 (według terminologii przyjętej w poprzednich wpisach) oraz ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązania związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dziennik Ustaw z 2020 roku, pozycja 374 ze zmianami, dalej jako: ustawa).
Niestety tarcza 3 nie zawiera rozwiązań oczekiwanych i wydawałoby się naturalnych - jak na przykład jednoznacznego zwolnienia subwencji wypłacanej w ramach pomocy przez Polski Fundusz Rozwoju z opodatkowania podatkami dochodowymi. Obecnie występują w tym względzie kontrowersje - z jednej strony brak jest przewidzianego wprost takiego zwolnienia, a z drugiej strony brak zwolnienia całkowicie podważałby sens tego środka pomocowego. Obecnie Polski Fundusz Rozwoju stoi na stanowisku, że wypłata subwencji nie powoduje konieczności uiszczenia podatku dochodowego, jednak już jej umorzenie w określonej części, będzie powodowało powstanie takiego obowiązku. Wydaje się jednak, że przyjęcie takiego stanowiska, również przeczyłoby idei subwencji jako środka, który ma pomóc przedsiębiorcom w trudnej sytuacji, a nie który ma jednocześnie obciążyć ich obowiązkiem podatkowym i wygenerować wpływy do budżetu państwa.
bieg terminów w postępowaniach
Zgodnie z art. 46 pkt 20 tarczy 3 uchylone zostają art. 15zzr i 15zzs ustawy. Oznacza to, że przywrócony został bieg terminów, wstrzymanych powyższymi przepisami, w tym terminów sądowych.
Zgodnie z art. 68 ust. 1 i 2 tarczy 3 terminy, o których mowa w art. 15zzr ust. 1 ustawy, których bieg nie rozpoczął się lub uległ zawieszeniu, biegną lub biegną dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie tarczy 3
Zgodnie zaś z art. 68 ust. 6 i 7 tarczy 3 terminy, o których mowa w art. 15zzs ustawy, których bieg nie rozpoczął się lub uległ zawieszeniu, biegną lub biegną dalej po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie tarczy 3.
Powyższa regulacja ma bardzo istotne znaczenie w działalności pełnomocników zawodowych.
dematerializacja akcji
Art. 43 tarczy 3 wydłużył mocy obowiązującą dotychczasowych dokumentów akcji z terminu do dnia 1 stycznia 2021 roku do terminu do dnia 1 marca 2021 roku.
Pierwszego wezwania do zwrotu dokumentów akcji należy natomiast dokonać do dnia 30 września 2020 roku, a nie do dnia 30 czerwca 2020 roku.
środek pomocowy z art. 15g ustawy
Po raz kolejny zmieniony został krąg podmiotów uprawnionych do wystąpienia o udzielenie pomocy. Tym razem art. 46 pkt 10 tarczy 3 usunął z kręgu podmiotów uprawnionych osoby prawne. Do kręgu tego dodano natomiast podmioty, którym przysługuje tytuł prawny do zabytku o statusie pomnika historii.
pomoc dla właścicieli albo armatorów jachtów komercyjnych
Art. 46 pkt 12 tarczy 3 dodaje art. 15ma do ustawy, przewidujący pomoc dla właścicieli albo armatorów jachtów komercyjnych. Wsparcie finansowe może zostać przyznane na wycofanie jachtu komercyjnego z wykonywania aktualnie prowadzonej działalności poprzez jego zezłomowanie albo przystosowanie do wykonywania innej działalności - w przypadku gdy wykonywana dotychczas działalność, o której mowa w art. 5 pkt 9 lit. c ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 roku o bezpieczeństwie morskim (Dziennik Ustaw z 2020 roku, pozycja 680) nie może być kontynuowana w następstwie wystąpienia COVID-19.
środek pomocowy z art. 15zzd ustawy
Art. 46 pkt 16 tarczy 3 wprowadził zmianę, dotyczącą jednego z warunków udzielenia pożyczki na podstawie art. 15zzd ustawy - wymóg prowadzenia działalności przed dniem 1 marca 2020 roku został zastąpiony wymogiem prowadzenia działalności przed dniem 1 kwietnia 2020 roku.
postępowania sądowe, rozprawy
Zgodnie z art. 15zzs(1) ustawy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich w postępowaniach cywilnych:
- Obowiązuje zasada zdalnych rozpraw i posiedzeń jawnych. Będą się one odbywały przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie ich na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku (uczestnicy nie muszą przebywać w budynku sądu). Wyjątkiem będzie sytuacja, w której przeprowadzenie rozprawy lub posiedzenia jawnego bez użycia takich urządzeń nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nim uczestniczących.
- Jeżeli nie można przeprowadzić zdalnej rozprawy lub posiedzenia jawnego, a przeprowadzenie ich w tradycyjny sposób może wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w nich uczestniczących, przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego. Strona będzie mogła sprzeciwić się przeprowadzeniu posiedzenia niejawnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia jej zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne.
- Udział składu orzekającego w posiedzeniu, z wyjątkiem przewodniczącego i referenta, może być zdalny, jeżeli ze względu na szczególne okoliczności prezes sądu tak zarządzi. Nie dotyczy to jednak posiedzenia, na którym dochodzi do zamknięcia rozprawy.
Zgodnie z art. 15zzs(2) ustawy w postępowaniu cywilnym sąd może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym, jeżeli postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości. W takiej sytuacji sąd obiera wcześniej od stron lub uczestników postępowania stanowiska na piśmie.
Zgodnie z art. 15zzs(3) ustawy w postępowaniu cywilnym, w którym apelację wniesiono przed dniem 7 listopada 2019 roku, sąd drugiej instancji może uznać, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne i skierować sprawę na posiedzenie niejawne, chyba że strona wniosła o przeprowadzenie rozprawy lub wniosła o przeprowadzenie niepodlegającego pominięciu dowodu z zeznań świadków lub przesłuchania stron. Sąd zawsze rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym w razie cofnięcia pozwu, cofnięcia apelacji albo jeżeli zachodzi nieważność postępowania. Wniosek o przeprowadzenie rozprawy składa się w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne.
Zgodnie z art. 15zzs(4) w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich w sprawach przed Naczelnym Sądem Administracyjnym skarga kasacyjna może zostać rozpoznana na posiedzeniu niejawnym, nawet wówczas gdy stron anie zrzekła się rozprawy lub inna strona zażądała przeprowadzenie rozprawy. Warunkiem jest aby wszystkie strony w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze skierowania sprawy na posiedzenie niejawne wyraziły na to zgodę. Na takim posiedzeniu niejawnym Naczelny Sąd Administracyjny orzeka w składzie trzech sędziów.
We wskazanym wyżej okresie wojewódzkie sądy administracyjne oraz Naczelny Sąd Administracyjny przeprowadzają rozprawy zdalnie przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku (uczestnicy nie muszą przebywać w budynku sądu). Wyjątkiem będzie sytuacja, w której przeprowadzenie rozprawy bez użycia takich urządzeń nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nim uczestniczących.
Jeżeli nie można przeprowadzić zdalnej rozprawy, a przeprowadzenie jej w tradycyjny sposób może wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących, przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego. Nie przewidziano w takiej sytuacji możliwości sprzeciwienia się przez stronę. Na posiedzeniu niejawnym w tych sprawach sąd orzeka w składzie trzech sędziów.
środek pomocowy z art. 31zo ustawy
Tarcza 3 rozszerza możliwość uzyskania zwolnienia z obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne. Dodatki ust. 2a i ust. 2b do art. 31zo ustawy. Zgodnie z dodanymi przepisami:
- Wniosek o zwolnienie ze składek na własne ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne będzie mógł złożyć płatnik będący przedsiębiorcą prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą. Zwolnienie może dotyczyć okresu od dnia 1 kwietnia 2020 roku do dnia 31 maja 2020 roku, jeżeli wnioskodawca prowadził działalność przed dniem 1 kwietnia 2020 roku i: 1) przychód z tej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 roku oraz 2) dochódz tej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek nie był wyższy niż 7000 zł.
- Wniosek o zwolnienie ze składek na własne ubezpieczenie zdrowotne będzie mógł złożyć płatnik będący przedsiębiorcą prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą. Zwolnienie może dotyczyć okresu od dnia 1 kwietnia 2020 roku do dnia 31 maja 2020 roku, jeżeli wnioskodawca prowadził działalność przed dniem 1 kwietnia 2020 roku i przychód z tej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek 1) nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 roku albo 2) był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 roku oraz dochód z tej działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek nie był wyższy niż 7000 zł.
ułatwienie dotyczące czynności notarialnych
Zgodnie z dodanym art. 31zze ustawy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19 notariusz może wydrukować dokument elektroniczny sporządzony przez podmiot publiczny i opatrzyć wydruk datą pewną, o ile dokument ten jest niezbędny do przeprowadzenia czynności notarialnej. Sporządzony przez notariusza wydruk dokumentu opatrzony datą pewną, ma moc prawną dokumentu elektronicznego. Podmiot publiczny, na żądanie osoby uprawnionej do otrzymania dokumentu elektronicznego sporządzanego przez podmiot publiczny, dostarcza notariuszowi za pomocą elektronicznej platformy usług administracji publicznej (ePUAP) dokument elektroniczny.