k.s.h. 20221013 zmiany - doradcy rady nadzorczej

Bardzo ważną zmianą, którą wprowadzi Nowelizacja będzie umożliwienie radom nadzorczym korzystanie z doradców. Rynek już od dawna upominał się o taką zmianę. W praktyce często rada nadzorcza chciała weryfikować pewne kwestie związane z działalnością spółek, ale musiała korzystać w tej kwestii albo z życzliwości zarządu (o którą czasami było trudno) albo z zasobów podmiotów, które powołały daną osobę do rady nadzorczej (jeżeli taka sytuacja miała miejsce). W tym drugim przypadku dostęp do materiałów był jednak bardzo mocno ograniczony, albowiem formalnym zleceniodawcą był podmiot trzeci, a nie spółka, której zachowania poddawane były analizie. 

Od teraz będzie inaczej, dzięki art. 219(2) k.s.h. oraz 382(1) k.s.h., a także art. 587(2) k.s.h.

Zgodnie z art. 219(2) k.s.h. dotyczącym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:
§ 1. Jeżeli umowa spółki tak stanowi, rada nadzorcza może podjąć uchwałę w sprawie zbadania na koszt spółki określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku przez wybranego doradcę (doradca rady nadzorczej). Doradca rady nadzorczej może zostać wybrany również w celu przygotowania określonych analiz oraz opinii.
§ 2. W umowie między spółką a doradcą rady nadzorczej spółkę reprezentuje rada nadzorcza.
§ 3. Zarząd zapewnia doradcy rady nadzorczej dostęp do dokumentów i udziela mu żądanych informacji.
§ 4. Doradca rady nadzorczej oraz osoba fizyczna wykonująca czynności w jego imieniu lub na jego rzecz są obowiązani zachować w tajemnicy wszystkie niemające publicznego charakteru informacje i dokumenty otrzymane od spółki. Obowiązek zachowania tajemnicy nie jest ograniczony w czasie.

Zgodnie z art. 382(1) k.s.h. dotyczącym spółki akcyjnej:

§ 1. Rada nadzorcza może podjąć uchwałę w sprawie zbadania na koszt spółki określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku przez wybranego doradcę (doradca rady nadzorczej). Doradca rady nadzorczej może zostać wybrany również w celu przygotowania określonych analiz oraz opinii.
§ 2. W umowie między spółką a doradcą rady nadzorczej spółkę reprezentuje rada nadzorcza.
§ 3. Zarząd zapewnia doradcy rady nadzorczej dostęp do dokumentów i udziela mu żądanych informacji.
§ 4. Doradca rady nadzorczej oraz osoba fizyczna wykonująca czynności w jego imieniu lub na jego rzecz są obowiązani zachować w tajemnicy wszystkie niemające publicznego charakteru informacje i dokumenty otrzymane od spółki. Obowiązek zachowania tajemnicy nie jest ograniczony w czasie.
§ 5. Rada nadzorcza może zdecydować o udostępnieniu akcjonariuszom wyników pracy doradcy rady nadzorczej, chyba że mogłoby to wyrządzić szkodę spółce, spółce powiązanej albo spółce lub spółdzielni zależnej, w szczególności przez ujawnienie tajemnic technicznych, handlowych lub organizacyjnych przedsiębiorstwa.
§ 6. W przypadku podjęcia decyzji o udostępnieniu akcjonariuszom wyników pracy doradcy rady nadzorczej, zarząd udostępnia go w sposób określony dla ogłoszenia o zwołaniu walnego zgromadzenia w terminie dwóch tygodni od dnia powzięcia uchwały rady nadzorczej.
§ 7. Przepisy § 5 i 6 nie uchybiają obowiązkom informacyjnym wynikającym z przepisów szczególnych.
§ 8. Statut może wyłączyć albo ograniczyć prawo rady nadzorczej do zawierania umów z doradcą rady nadzorczej, w szczególności przez upoważnienie walnego zgromadzenia do określenia maksymalnego łącznego kosztu wynagrodzenia wszystkich doradców rady nadzorczej, który spółka może ponieść w trakcie roku obrotowego.


Zgodnie zaś z art. 587(2) k.s.h. dotyczącym zarówno spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i spółki akcyjnej:


§ 1. Kto wbrew obowiązkom wynikającym z art. 219(2)§3, art. 300(71)a §3 albo art. 382(1)§3, doprowadza do tego, że zarząd nie zapewnia doradcy rady nadzorczej dostępu do dokumentów, nie udziela mu żądanych informacji, przekazuje je niezgodne ze stanem faktycznym, lub zataja dane wpływające w istotny sposób na treść tych informacji lub dokumentów
- podlega grzywnie nie niższej niż 20 000 złotych i nie wyższej niż 50 000 złotych albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie
- podlega grzywnie nie niższej niż 6000 złotych i nie wyższej niż 20 000 złotych. 
Jak wynika z powyższego:

  • w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zlecenie zbadania określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku doradcy rady nadzorczej, albo zlecenie doradcy rady nadzorczej przygotowania analizy lub opinii może nastąpić jeżeli umowa spółki tak stanowi
  • w przypadku spółki akcyjnej zlecenie zbadania określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku doradcy rady nadzorczej, albo zlecenie doradcy rady nadzorczej przygotowania analizy lub opinii może nastąpić zawsze - statut nie musi nic stanowić w tej kwestii, jednakże statut może wyłączyć albo ograniczyć prawo rady nadzorczej do zawierania umów z doradcą rady nadzorczej, w szczególności przez upoważnienie walnego zgromadzenia do określenia maksymalnego łącznego kosztu wynagrodzenia wszystkich doradców rady nadzorczej, który spółka może ponieść w trakcie roku obrotowego,
  • w przypadku spółki akcyjnej rada nadzorcza może udostępnić  akcjonariuszom wynik prac doradcy rady nadzorczej, chyba że mogłoby to wyrządzić szkodę spółce, spółce powiązanej albo spółce lub spółdzielni zależnej (informacje udostępnia zarząd w taki sam sposób w jaki zwoływane są walne zgromadzenia, w terminie dwóch tygodni od dnia powzięcia uchwały rady nadzorczej),
  • zlecenie zbadania określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku doradcy rady nadzorczej, albo zlecenie doradcy rady nadzorczej przygotowania analizy lub opinii wymaga podjęcia uchwały przez radę nadzorczą,
  • w umowie z doradcą rady nadzorczej spółkę reprezentuje rada nadzorcza - tutaj oczywiście pojawia się pytanie - jak - skoro rada nadzorcza jest organem kolegialnym, dlatego należy postulować aby w uchwale dotyczącej zlecenia udzielonego doradcy rady nadzorczej wskazać konkretnego członka rady nadzorczej, który będzie upoważniony przez radę nadzorczą do zawarcia umowy z doradcą rady nadzorczej w imieniu spółki (analogicznie jak w praktyce przyjęło się w przypadku reprezentowania spółki przez radę nadzorczą w umówię z członkiem zarządu), 
  • zarząd zobowiązany jest zapewnić doradcy rady nadzorczej dostęp do dokumentów oraz udzielać mu żądanych informacji - naruszenie tego obowiązku zagrożone jest sankcją karną (!),
  • doradca radcy nadzorczej oraz osoby działające w jego imieniu zobowiązane są do zachowania bezterminowej tajemnicy dotyczącej wszystkich informacji i dokumentów otrzymanych do spółki niemających publicznego charakteru.

Omawiana w niniejszym wpisie zmiana jest bardzo ważna zarówno z punktu widzenia działalności spółek kapitałowych, jak i działalności profesjonalnych doradców prawnych - adwokatów i radców prawnych. Wreszcie usankcjonowano wprost instytucję doradców rady nadzorczej i zapewniono takim doradcom realne możliwości wykonywania zleceń. 

Jeżeli zastanowić się nad konstrukcją prawną umowy z doradcą rady nadzorczej oraz stosunku prawnego, który powstaje w wyniku jej zawarci, należałoby dojść do wniosku, że jest to quasi umowa o spełnienie świadczenia na rzecz osoby trzeciej
Teoretycznie bowiem umowa zawierana jest ze spółką i to spółka finansuje działanie doradcy rady nadzorczej, jednakże beneficjentem działania doradcy rady nadzorczej (jak sama nazwa wskazuje) jest rada nadzorcza i tylko ona
Zarząd i spółka nie mają żadnych kompetencji, żeby żądać jakichkolwiek działań od doradcy rady nadzorczej, a wyniki jego pracy są przeznaczone wyłącznie dla rady nadzorczej, chyba ze sama rada nadzorcza zadecyduje w danym przypadku inaczej. Przy czym wydaje się, że wyniki pracy doradcy rady nadzorczej mogą być udostępnione przez radę nadzorczą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością również wspólnikom spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (analogicznie jak to wskazano w przypadku spółki akcyjnej). 
Co więcej, to doradca rady nadzorczej może żądać od spółki (czyli zarządu) dokumentów i informacji, a zarząd zobowiązany jest dostarczyć takich informacji i dokumentów pod rygorem odpowiedzialności karnej. 
Oczywiście rada nadzorcza nie ma podmiotowości prawnej, dlatego można mówić wyłącznie o quasi umówię o spełnienie świadczenia na rzecz osoby trzeciej. 
Tym niemniej idea relacji pomiędzy radą nadzorczą, doradcą rady nadzorczej a spółką jest taka, że rada nadzorcza jako organ nadzorczy może sięgnąć po dodatkowe informacje i analizy, aby w sposób należyty, zawodowy, wykonać swoje obowiązki, a rolą spółki jest zapewnić doradcy rady nadzorczej możliwość działania (w tym dostarczyć żądane przez niego informacje i dokumenty) oraz sfinansować jego usługi.

Komentarze

formularz kontaktowy

Nazwa

E-mail *

Wiadomość *

obserwatorzy

Copyright © paragrafowanie